Excerpted from Sermones 25

Everything that exists praises what it is and proclaims its source: "from it " as an efficient cause, "through it" as a formal cause, and "in it" as a final cause that it is what it is and that it is something. For this reason, that which is, is always material, potential, and a subject [of accidents]; the source itself is never material, never a subject, and always a predicate. Hence, according to true understanding, Boethius says, "The simple form cannot be a subject." It is clear then that the source itself belongs to the order of predicates, and this is why the "Preacher and Doctor of Truth" praises and proclaims God's grace: "By God's grace I am what I am."

original latin

Ipsum autem quo est ad maius et ad minus triplex est, puta efficiens a quo est, forma per quam est, finis ad quem est, secundum illud: ex quo omnia, per quem omnia in quo omnia, Augustinus. Causa quidem efficiens foras descendit a ratione sive proprietate patris in deitate, ubi nec causa nec efficiens est, sed ratio causandi et efficiendi, secundum illud Eph. 3: 'ex quo omnis paternitas in caelo et in terra'.

Secundum hoc gratia dei in verbis praemissis laudatur et praedicatur a forma, quia gratia, ab efficiente: dei, a fine: sum id quod sum. Ex forma est rei cuiuslibet pretiositas et speciositas, ex efficiente generositas, ex fine fructuositas.

Gratia dei. Gratia, quia gratis data, quia sine merito. Eph. 2: 'gratia salvi facti estis.' Sapientes antiquorum et praecipuorum aliqui ponebant formas substantiales esse quidem a datore aliquo deo formarum, sed tamen dari secundum merita materiarum. Propter quod nec semper datur forma materiae nec omni materiae nec omnis forma semper. Non ergo gratis.

Tertio attollitur gratia ex fine: sum id quod sum. Per quod accipitur gratiae fecunditas sive melius fructuositas, Nota conformitatem hominis in gratia et distinctionem simul ad deum, sicut imago et ad imaginem. Omne opus dei in creatura est gratia, et solius dei actus sive donum est gratia. Propter quod ait: gratia dei. Quod sic, patet ex ipso nomine.